-
w oparciu24.01.200324.01.2003Czy można mówić (pisać) w oparciu o słownik ortograficzny, czy tylko opierając się na słowniku ortograficznym albo na podstawie słownika ortograficznego? Czy ten pierwszy zwrot jest w ogóle dopuszczalny? Jest ostatnio tak powszechnie stosowany (również przez polonistów, i to znanych), że zaczynam mieć wątpliwości; może nie nadążam?
Jeszcze raz pozdrawiam. -
Raz jeszcze o skrótach specjalistycznych31.07.201731.07.2017Dzień dobry,
dziękując za Pańską – niezwykle budującą – odpowiedź (poniżej↓),
w związku z interpretacją:
https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Rok-do-roku-w-raportach-finansowych;17065.html
proszę Pana (lub oddelegowaną przez Pana osobę) o ustosunkowanie się do poniższych kwestii.
Odpowiadam (jako ekonomistka z wykształcenia i filolożka z zamiłowania, co niezwykle utrudnia mi wykonywanie pracy zawodowej) za korektę różnego rodzaju dokumentacji, w tym za ostateczną cenzurę okresowych raportów giełdowych (które udostępniane są do publicznej wiadomości, czyli na wielu portalach internetowych).
Ww. interpretacja – nader liberalna w moim odczuciu – rozpowszechnia mylny pogląd ekonomistów nieposiadających żadnego zaplecza językowego: cokolwiek napiszemy, a jest to w miarę zrozumiałe, może być stosowane (z takich tez tworzy się przeświadczenie o poprawności nagminnego zapisu „2017r.” lub „2017r”).
Poniżej przedstawiam moje wątpliwości.
1) Przywołany w przykładzie wskaźnik C/Z (cena na zysk) nie jest skrótem i trudno raczej rozpatrywać go w kategoriach ortografii. Jest to działanie matematyczne, w którym cenę jednej akcji dzielimy na zysk pozyskany z tej akcji (wynik równania wyraża zatem stopień opłacalności inwestycji w ów papier wartościowy). C oraz Z (ang. P i E) nie są wówczas skrótami, a symbolami (tak jak w fizyce: W – praca, R – opór elektryczny). Zatem o żadnej niepoprawności językowej (czy dopuszczaniu/niedopuszczaniu pisowni z kropkami i ukośnikiem) nie może być – moim zdaniem – mowy.
2) Przytoczony kazus zapisu obr/s dotyczy zaś jednostki miary, a tam występują uniwersalne zasady (bez kropki): m, s, kg (taki też status nadano obr – w wersji angielskiej r).
3) Jednakże nie mogę się zgodzić z wykładnią dla powszechnie stosowanego zapisu r/r lub (a chyba nigdy się z takim zapisem nie spotkałam) k/k. To nie są ani symbole, ani jednostki miary. Zapis r./r. po pewnej frazie oznacza działanie matematyczne, w którym porównano dany parametr (np. C – cena) z 2015 roku (r.) z tym samym parametrem w 2016 roku (r.). Czyli w skrócie „cena chleba wzrosła o 20% r./r.” (jeśli chodzi o kwartał, to przychylam się raczej do zapisu kw./kw., a już q/q na pewno nie wzbudza wątpliwości, bo jest i angielski, i bez kropki (o którą się niniejszym awanturuję): – )).
4) Moim zdaniem zaproponowane przez Państwa skróty typu rdr. są optimum niewzbudzającym wątpliwości (bez dyskusji: – )). Jednak poprawnym zapisem jest r./r., a ze względu na rozpowszechnienie formy r/r może być ona po prostu tolerowana.
Z góry dziękuję za odpowiedź. Przepraszam, jeśli opisałam sprawę zbyt zawile. Chętnie kwestię moich dylematów doprecyzuję
Pozdrawiam
Agnieszka
-
O oboczność: nowa płyta Kayah i nowa płyta Kai 24.09.201624.09.2016Szanowni Państwo,
porada Kahah budzi moją wątpliwość. Według niej powinniśmy pisać np. nowa płyta Kayah zamiast nowa płyta Kai, co wygląda dziwnie. SWTiK zaleca jednoznacznie: „(…) Wymowa decyduje również o tym, że np. imię Sarah (…) ma formy Sary, Sarze (…)”. Analogicznie do Sarah odmieniamy Kayah.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
O transkrypcji ukraińskich nazw osobowych raz jeszcze
17.04.202117.04.2021Mam pytanie dotyczące stosowania nazwisk ukraińskich w polskich artykułach. Coraz częściej widzę, że stosowane są nazwiska w transliteracji na alfabet łaciński, czasem wg zasad ukraińskich, czasem innych. Np. ‘Sergei Loznitsa’ zamiast ‘Siergiej Łoznica’. Co z zasadami transkrypcji w języku polskim? Czy odchodzą do lamusa? Wiem, że dochodzi tu jeszcze kwestia emocjonalna, tożsamościowa. Obawiam się, że zaczyna być stosowana tu zasada „napiszmy tak, jak właściciel nazwiska sobie życzy".
-
niepolskie znaki w alfabetach łacińskich21.01.201421.01.2014Proszę o skomentowanie znalezionej w Wikipedii informacji, że zastąpienie liter ä, ö, ü przez ae, oe, ue jest niedopuszczalne w językach innych niż niemiecki. Czy chodzi o to, że nie można napisać Edstroem i Malmoe w tekstach pisanych po szwedzku, czy również w polskich? W słownikach ortograficznych mamy chociażby oere. A co z Ø (Ørsted – Oersted, Bjørgen – Bjoergen)?
-
alfabety niełacińskie w polskim zapisie
5.02.20045.02.2004Szanowni Państwo,
zwracam się do Państwa z prośbą o radę. Czy można gdzieś (najlepiej w Internecie) znaleźć reguły dotyczące zapisu polskiego (ewent. korzystającego z alfabetu łacińskiego) nazw, nazwisk i innych wyrażeń pochodzących z języków orientalnych i egzotycznych oraz języków używających azbuki?
Dziękuję bardzo i pozdrawiam.
Ireneusz Hyrnik
WN PWN
-
Dzielenie wyrazów w piśmie
23.04.202223.04.2022Szanowni Państwo,
Zwracam się z prośbą o ustalenie poprawnego podziału na sylaby (przy przenoszeniu do następnej linijki) wyrazu "grządce" i "gałązka".
Dziecko pisząc dyktando podzieliło wyrazy przy przenoszeniu ich do następnej linii w następujący sposób:
1. na grzą - dce
2. gałą - zki
Nauczyciel potraktował to jako błąd i obniżył ocenę, gdyż poprawnie powinno być podzielone według wzoru: na grząd - ce, gałąz- ki
Czy rzeczywiście dziecko popełniło błąd? Czy może obie formy są poprawne?
-
mała litera w nazwach geograficznych18.10.200518.10.2005Witam! Jak głosi reguła [82] ze słowników ortograficznych PWN, w nazwach różnego rodzaju budowli, ulic, placów itp. zapisujemy pierwszy wyraz małą literą, jeżeli jest on nazwą gatunkową obiektu. Mam w związku z tym dwie wątpliwości:
— Dlaczego, jak podają owe słowniki, należy pisać dużymi literami Stadion Śląski i Stadion Dziesięciolecia?
— Jak zapisać nazwę, w której członem gatunkowym wydają się być dwa początkowe wyrazy: cmentarz komunalny Północny, park leśny Bródno?
Tomasz Żuk -
Cruise, o Cruisie?13.04.200513.04.2005Proszę o wyjaśnienie, dlaczego miejscownik nazwiska Cruise ma postać: (Tomie) Cruisie, przez s (Wielki słownik ortograficzny PWN). Zgodnie z zasadą pisowni [245], głoskę kończącą temat nazwiska zapisuje się fonetycznie; i stąd Pierce – Piersie (Brosnanie), gdyż tu litera c w temacie to [s]. Jednak nazwisko Cruise brzmi nie [krus], lecz [kruz] – dlaczego więc w miejscowniku jest: Cruisie, a nie Cruizie?
Michał Gniazdowski, redakcja Rozrywki -
Niejednoznaczność rozstrzygnięć ortograficznych 24.05.201624.05.2016Szanowna Poradnio,
na czym się tu oprzeć? Czy wielką literą zapisać Bazylika św. Franciszka w Asyżu, bo tak nakazują Zasady pisowni słownictwa religijnego, czy tylko Bazylika św. Franciszka z Asyżu (wg KSNG, posiedzenie 49), czy też może zawsze rozpoczynać bazylika od małej litery, wzorując się na zmianach w WSO PWN 2010/2016 (tak najprościej)?
Z poważaniem
Aleksander Durkiewicz